Uczulenie na słońce

Słońce to zdecydowanie nasz przyjaciel, ale w kontakcie z nim najważniejsze jest zachowanie umiaru. Uczulenie na słońce brzmi znajomo? Kochasz słońce, ale nie możesz za długo na nim przebywać? Dowiedz się więc, jak pomimo tego, tego lata pozwolić sobie na zdrowe kąpiele słoneczne.

Dlaczego potrzebujemy słońca

Słońce to energia radości, symbol lata, wakacji, odpoczynku oraz nasz astrologiczny przyjaciel, który towarzyszy nam całe życie, przez wszystkie pory roku. Latem nasza ekspozycja na słońce jest zdecydowanie częstsza i bardziej intensywna. Nie mamy na sobie tylu warstw ubrań, jak na przykład zimą, a bezchmurne niebo obficiej otula nas promieniami słonecznymi. Nie powinniśmy jednak unikać słońca i przemawia za tym przede wszystkim fakt, że dzięki promieniom słonecznym, nasz organizm potrafi wytwarzać bardzo nam potrzebną witaminę D3. Wystarczy, że wystawisz 20 procent swojej skóry na bezpośrednią ekspozycję przez 20-30 minut dziennie. Dodatkowo przebywanie na słońcu:

• poprawia nasze samopoczucie
• zapobiega depresjom
• przynosi ulgę w bólach mięśni i stawów
• łagodzi zmiany skórne przy atopowym zapaleniu skóry oraz łuszczycy
• wzmacnia procesy regenracji kości
• wpływa pozytywnie na płodność
• hartuje skórę na niekorzystne działanie promieniowania UVB

Nawet jeżeli nie masz żadnych dolegliwości, przy których należy unikać bezpośredniej ekspozycji na słońce należy unikać, takich jak trądzik, skóra naczyniowa, znamiona barwnikowe, niezagojone tatuaże/blizny, duże rany, bielactwo, stany zapalne skóry, epilepsja, choroby serca, układu krążenia, nerek lub tarczycy, kontrolowanie czasu przebywania na słońcu i zdrowy rozsądek są zawsze wskazane. Szczególnie ostrożne powinny być osoby, które dostrzegają u siebie swego rodzaju uczulenie na słońce czy alergię na słońce. Jak takie uczulenie rozpoznać? Skąd ono się bierze?

Jak uczulenie na słońce wpływa na skórę?

Jeżeli po ekspozycji na światło słoneczne dostajesz wysypki na twarzy, szyi, dekolcie czy przedramionach to prawdopodobnie masz uczulenie na słońce. Według terminologii medycznej mamy 4 rodzaje schorzeń skóry z rodziny „uczuleń na słońce”. Mają różne pochodzenie i zależą od różnych czynników. Nazywają się one fotodermatozy. Dzielimy je na: 

• Idiopatyczne – o nieznanym pochodzeniu (świerzbiączka letnia, opryszczka, pokrzywka słoneczna, przewlekłe, posłoneczne zmiany skórne)
• Egzogenne – powstające pod wpływem czynników zewnętrznych między innymi przyjmowania niektórych leków czy stosowania na skórę preparatów fototoksycznych.
• Endogenne – nadwrażliwość przez czynniki wewnętrzne, między innymi: porfirię, pelagrę (deficyt witaminy B3)
• Uwarunkowane genetycznie – przy skórze pergaminowej barwnikowej czy zespole Blooma.

Jeżeli chodzi o kosmetyki to preparaty zawierające retinol, kwasy AHA i BHA a także witaminy C mogą powodować alergiczną reakcję skóry. Nie wskazane jest opalanie po depilacji laserowej oraz po użyciu perfum czy wody toaletowej.  

• Jak wygląda uczulenie na słońce u dzieci

  Troszkę inaczej wygląda uczulenie na słońce u dzieci. Objawy pojawiają się najczęściej wiosną i latem, a po kilku tygodniach, kiedy skóra przyzwyczai się do kontaktu z promieniami UV, łagodnieją.

  Objawy alergii na słońce pojawiają się u dzieci na dekolcie, przedramionach, grzbietach dłoni, łydkach, karku, ale nigdy na twarzy czy wnętrzach dłoni. Są to najczęściej:

  • zaczerwienienia skóry
  • swędzące krosty od uczulenia na słońce (pokrzywka, wysypka od słońca)
  • swędzenie lub ból
  • pęcherze
  • małe guzki, które mogą się ze sobą łączyć 

  Jeżeli objawy są łagodne to na pewno pomoże nawilżanie skóry oraz unikanie promieniowania UV. Aby złagodzić swędzenie, po konsultacji z lekarzem, można podać dziecku lek histaminowy.

• Domowe sposoby na uczulenie na słońce

  1. 1. Na mało nasilone objawy uczulenia na słońce można zastosować chłodne okłady, które przyniosą skórze ulgę. 
  2. 2. Latem staraj się zawsze mieć pod ręką sok z aloesu lub żel aloesowy, który działa przeciwzapalnie.  
  
  
  3. 3. Ulgę przynieść może również przyłożenie do poparzonej skóry schłodzonych plastrów pomidora malinowego czy ziemniaka.  
  
  
  4. 4. Polecane są też kosmetyki zawierające pantenol i alantoinę, lub maści i żele stosowane przy ukąszeniu owadów lub maść cynkowa. 
  
  
  5. 5. Doustnie można przyjmować wapno. 
  
  
  6. 6. Możesz sięgnąć również po kefir czy maślankę, które pięknie wyciągają z ciała wysoką temperaturę, przywracają skórze prawidłowe PH, nawilżają i tworzą cieniutką warstwę chroniącą przed mikroorganizmami. 
  
  
  7. 7. Soda wymieszana z wodą i użyta do kompresu przyniesie ulgę naszej skórze. 
  
  
  8. 8. Namoczone płatki owsiane działają przeciwzapalnie, zmniejszają opuchliznę i łagodzą ból.
  
  
  9. 9. Miód nałożony na skórę od razu po wystąpieniu objawów może zapobiec pojawieniu się pęcherzy.  
  
  
  10. 10. Ocet jabłkowy łagodzi swędzenie, reakcje skórne oraz zmniejsza stan zapalny. 
  
  
  11. 11. Witamina E wyciśnięta z kapsułki bezpośrednio na skórę ładnie ją zregeneruje i odbuduje komórki skóry. 
  
  
  12. 12. Wypicie mleka kokosowego zmieszanego z jogurtem naturalnym po każdym powrocie ze słońca poprawia kondycję skóry i neutralizuje negatywne skutki opalania. 

  Ostatnie badania Yale University wykazały, że promienie UV niszczą komórki skóry jeszcze przez parę godzin po obcowaniu ze słońcem. Badacze sugerują, aby godzinę po przyjściu do domu przyjąć z posiłkiem 81g aspiryny, która wyhamuje powstające stany zapalne.

• Jak chronić twarz przed uczuleniem na słońce

  Najbardziej delikatną, odsłoniętą i podatną na uczulenie na światło jest nasza twarz. Poprzez nierozsądne korzystanie z promieni słonecznych jest ona także podatna na szybsze pojawianie się oznak przedwczesnego starzenia. W tym przypadku najlepiej sięgać po kremy przeznaczone do delikatnej skóry twarzy, z wysokim filtrem przeciwsłonecznym (30-50 SPF), które są lżejsze i zaprojektowane tak, by lepiej się wchłaniały. Twarz będzie Ci również wdzięczna, jeżeli założysz specjalne nakrycie głowy z daszkiem oraz okulary z dobrym filtrem. Częściej narażone na podrażnienia czy oparzenia słoneczne są również nasze uczulone na słońce ramiona, nie zapominajmy o nich!.

  Nieodłącznym elementem plażowania czy wędrówek w pełnym słońcu (ale również przy zachmurzonym niebie) jest regularne nawadnianie. Pij wodę często, małymi łykami, aby nie doprowadzić do nadmiernego pragnienia. Przygotuj sobie również małe przekąski ze świeżych warzyw czy owoców. Najlepsze są posiadające dużo wody arbuzy, melony, truskawki czy ogórki.

Uczulenie na słońce – jak zapobiegać?

Po wielu miesiącach zimy, musimy przede wszystkim przygotować naszą skórę do kontaktu ze słońcem tak, aby stopniowo podnieść poziom melaniny, która częściowo chroni przed światłem słonecznym. Wystawiaj skórę na słońce stopniowo, zaczynając od 10-15 minut. W godzinach między 11 a 15 najlepiej chowaj się w cieniu, bo promienie słoneczne są wtedy najbardziej intensywne. Nie może oczywiście zabraknąć pielęgnacji słonecznej. Kosmetykiem, który musi być latem zawsze pod ręką jest specjalistyczny krem przeciw uczuleniu na słońce. Powinny one mieć wysoki współczynnik ochrony słonecznej SPF (Sun Protection Factor), co najmniej SPF 30.  Najlepiej, gdyby to był krem z fizycznym (odbijającym szkodliwe promieniowanie) a nie chemicznym (absorbującym promieniowanie) filtrem.

Sięgaj więc po preparaty z filtrem mineralnym, takimi jak tlenek tytanu lub tlenek cynku. Ważne jest również, aby krem posiadał ochronę zarówno przed promieniowaniem UVB (oznaczone jako SPF) jak i UVA (oznaczone gwiazdkami). 

Duńskie badania dowodzą, że ochrona UV może zostać wzmocniona przez smarowanie się środkami z filtrem przez 5 dni poprzedzających ekspozycję na słońce. Jeżeli jednak decydujesz się użyć krem z filtrem dopiero w dzień ekspozycji na słońce to zrób to już przed wyjściem z domu, a nie po raz pierwszy na plaży. Nie zapomnij w szczególności o pielęgnacji oczu i ich zabezpieczeniu kremem z filtrem do okolic oczu oraz noś zawsze na słońcu okulary z dobrym (UV4) filtrem przeciwsłonecznym. 

Upewnij się, że Twoja skóra posiada równowagę wodną, lipidową i proteinową. Inaczej promienie UV będą głębiej penetrować skórę. Dzieje się tak przy trądziku, egzemie, rumieniu. Dlatego warto używać kosmetyków pielęgnacyjnych z zawartością ceramidów, fosfolipidów oraz trójglicerydów które wzmocnią naturalną barierę ochronną skóry.

Aby zmniejszyć objawy uczulenia na słońce, zabezpieczyć się przed oparzeniami słonecznymi, wysypką i różnymi reakcjami skórnymi, dobrze mieć przy sobie lekką odzież. Możesz ją nałożyć zawsze jak tylko odczujesz taką potrzebę. Sucha bawełna to ochrona tylko na poziomie 10 SPF. Dlatego najlepiej ochronią Cię syntetyki lub denim, które mają ciasny splot. Pomyśl również o zakupie specjalnej odzieży i kapeluszy z filtrem. Tkaniny, z których są uszyte odpowiadają filtrowi SPF 50 i chronią przed promieniami słonecznymi nawet w 95 procentach.

Sposoby leczenia uczulenia na słońce

Aby rozpocząć leczenie tej dolegliwości należy najpierw rozpoznać właściwą przyczynę reakcji alergicznej na słońce. Lekarz dermatolog musi przeprowadzić skrupulatny wywiad z pacjentem i dowiedzieć się:

• jakie przyjmuje leki, zioła, suplementy diety
• jakie stosuje kosmetyki
• czy cierpi na jakieś choroby przewlekłe
• w jakich miejscach ostatnio przebywał
• z jakimi substancjami miał kontakt

Dodatkową metodą diagnostyczną jest fotoprowokacja lub badanie histopatologiczne wycinka zmienionej chorobowo skóry. Zgodnie z zasadą „lepiej zapobiegać niż leczyć” najlepszą metodą jest tak zwane „hartowanie słońcem” czyli stopniowe wydłużanie czasu ekspozycji na słońce poprzez początkowo krótkie sesje na balkonie, sukcesywnie wydłużane. Całkowite chowanie się przed słońcem nie ma żadnego sensu, bo potem odzwyczajona od słońca skóra, przy przypadkowym nie zasłonięciu jej części, zareaguje jeszcze gwałtowniej. Nie jesteśmy w stanie całkowicie odizolować się od słońca. Lepiej stopniowo przyzwyczajać skórę i dzięki temu zapobiegać uczuleniu na słońce.